Beeldend kunstenaar Nastia Calaca maakt speelse, sprookjesachtige beelden van keramiek. Ze verkoopt haar werk over de hele wereld, maar haar naamsbekendheid in Haarlem blijft enigszins achter. Momenteel is haar werk te zien als onderdeel van de keramiektentoonstelling in Kunst Centrum Haarlem aan de Gedempte Oude Gracht. Tijd voor een ontmoeting.
door Paul Lips
Even terug naar de centrale Kunstlijntentoonstelling bij Kunst Centrum Haarlem, die eind oktober werd geopend. Een opvallend beeld was er een van een haring met stropdas en een geruit jasje aan. Een tikje vorsend keek het dier de toeschouwer aan. Een charmant beeld dat vertedering opriep, juist in een grimmig tijdsgewricht. Dat vonden ook de bezoekers aan de centrale tentoonstelling én de vakjury. Nastia was een van de negen genomineerden voor de Kunstlijn Juryprijs, die uiteindelijk door Titus Brein werd gewonnen.
Onlangs is de tentoonstelling ‘Gezelschap voor in Huis’ ingericht bij het centrum met vier kunstenaars die zich begeven op het terrein van keramiek. Nastia Calaca, Jurrijn Huffenreuter, Liesbet Milort en Christl Rijkeboer zijn de deelnemend kunstenaars. Alle vier hebben ze een eigen stijl die uitstekend past als ‘gezelschap’ voor in de huiskamer. Nastia Calaca was enigszins verrast toen ze werd gevraagd om mee te doen.
“Bij keramiek denken mensen al snel aan pottenbakkers. De bekendheid van het fenomeen keramiek is groeiende. Ik denk dat Marina Raymakers van Kunst Centrum Haarlem daar op inspeelt. Ik ben er heel blij mee, want ik exposeer niet zo heel vaak. En bij het kunstcentrum zijn het dan ook nog eens verwante kunstenaars, dus dat is mooi.”
Ze zijn zó onweerstaanbaar deze diertjes met menselijke eigenschappen, een van mijn favorieten is die krokodil met zijn blauwe jasje en krijtstreepbroek…
“Dat effect probeer ik ook te bereiken. De figuren doen denken aan de sprookjesdieren uit je jeugd. Dat is een universeel thema. Daarnaast voorzie ik ze dan ook nog eens van Victoriaanse kostuums, zo’n vintage outfit. Daarbij laat ik me inspireren door kledingwinkel The English Hatter in de Zijlstraat. Alles waar ik van hou komt dan samen in één beeld. Sommige mensen zien er hun buurman in. “Hee, die doet me denken aan iemand die ik ken”, hoor ik regelmatig. Dat is grappig.”
de haring in het geruite jasje (foto Nastia Calaca)
__________________________
De uit Oekraïne afkomstige Nastia Calaca kwam als zogeheten ‘expat’ met haar echtgenoot in de Spaarnestad terecht. Het stel was meteen gecharmeerd van de sfeer in het oude centrum met de huizen, kerken en museale panden. In het Klein Heiligpand heeft ze nu haar atelier, met uitzicht op de daken en in de verte de Nieuwe Kerk die daar bovenuit rijst. Op die plek geeft ze ook haar workshops, die sinds begin dit jaar weer mogelijk zijn na de nare pandemie. Maar eigenlijk zoekt ze iets groters.
“Als ik in staat ben een grote ruimte te huren kan ik ook een grotere bakoven plaatsen en meer cursisten ontvangen. In feite zou ik overal kunnen werken. Maar het liefst blijf ik wel in de omgeving van centrum Haarlem.” Dagelijks pakt ze dozen met bestellingen op degelijke wijze ter verzending in. Die gaan overal heen, van Japan tot aan de Verenigde Staten en van Zweden tot Italië, om maar een paar dwarsstraten te noemen.
Wie haar site Calaca Ceramics bezoekt wordt al snel aangestoken door de vrolijkheid van haar keramische werken. Dat begint al met de afbeelding van het beeld van het dier de ‘das’, die met de voorpootjes op de rug de toeschouwer pienter bekijkt. Het mollige lijf gehuld in een blauwgrijze broek met daarboven een giletje in groen ruitjesmotief. Als je dan googelt op ‘das (dier)’ dan kom je te weten dat de das een nachtdier is dan overdag in een zogeheten ‘burcht’ verblijft en ’s nachts op zoek gaat naar langzaam bewegende prooien en plantaardig voedsel.
Ook de zittende olifant, de vos die lijkt klaar te staan voor een danswedstrijd, de kikker die de paraplu bij zich heeft gestoken omdat het misschien gaat regenen, de leeuw die de omgeving afspeurt of de mol met zijn bolhoedje. Zelfs de rat en de wolf zijn aaibaar in de wereld van Nastia Calaca, waarin geen oorlog denkbaar is.
Om haar familie in Oekraïne maakt ze zich zorgen. ‘Zelf ben ik nu natuurlijk hier in Haarlem en ik werk hier. Een surreëel idee. Gelukkig kunnen mijn ouders momenteel tijdelijk in Nederland verblijven, omdat het in Oekraïne te gevaarlijk voor ze is.”
_____________________________
Het was altijd al haar droom om illustrator te worden en sprookjesfiguren te tekenen en van nieuwe karakters en verhalen te voorzien. Aanvankelijk tekende ze vooral. Maar vanaf het moment dat Nastia eenmaal het fenomeen keramiek leerde kennen werd dat een verliefdheid voor het leven. Werken in keramiek leveren haar een kinderlijke vreugde op, vergelijkbaar met ‘het springen in een regenplas door een vierjarige’, schrijft ze op haar website. Nastia Calaca lijkt een vreemde eend in de bijt in de wereld van ‘flatscreens en alom vertegenwoordigd plastic’. Ze kiest voor de wereld van klei, modder en stof. Elk kunstwerk is handgemaakt en uniek. Je kunt ze aanraken, knuffelen en kussen. Naast de keramische beelden stort ze zich op borden, servies en ‘figurines‘, kleinere beeldjes.
Het is een vrolijke, sprookjesachtige wereld, die van Nastia Calaca. Ik betrap mezelf op een stille wens: stel je voor dat de oorlogszuchtige president Poetin kennis zou kunnen nemen van die lieve sprookjesbeesten… Zou hij dan niet in één keer ontwapenen?
Nastia lacht. “Wás het maar zo simpel”, zegt ze tot besluit.
‘Gezelschap voor in huis’, keramiektentoonstelling met werk van Nastia Calaca, Jurrijn Huffenreuter, Liesbet Milort en Christl Rijkeboer, tot en met 15 januari 2023 bij Kunst Centrum Haarlem, Gedempte Oude Gracht 117-221. Geopend van woensdag t/m zaterdag 11.00 – 17.00 uur.
Nastia Calaca (@calacaceramicart) • Instagram-foto’s en -video’s
Gezelschap voor in huis – Kunstcentrum Haarlem (kunstcentrum-haarlem.nl)
0 reacties