Leestijd:

Reading Progress:

Haarlemmers ver weg en toch dichtbij: Nico Bijster

Geplaatst op 1 februari 2021

Zo nu en dan vernemen we iets van Haarlemmers die ver weg wonen, maar door hun betrokkenheid bij de stad dichtbij blijven. Een van die Haarlemmers is Nico Bijster (1956). Hij woont sinds enkele jaren in Castelão, Beja in Portugal, in een natuurpark onder Lissabon. Momenteel is Nico in verband met corona voor anderhalf jaar terug in Haarlem, waar hij vooral met zijn geliefde en familie is en verschillende klusprojecten doet. Op zijn Facebookprofiel komen regelmatig mooie foto’s langs van het Portugese platteland en de kuststreek daar. Daarnaast schroomt Bijster niet om zo nu en dan een kruidige mening over het Haarlemse leven te ventileren. Voor het gesprek zitten we op een bankje in een parkje nabij winkelcentrum Schalkwijk, keurig op anderhalve meter.

door Paul Lips

Nico Bijster (foto pl)

De gemiddelde Haarlemmer kan zich nauwelijks voorstellen dat iemand de Spaarnestad zou willen verlaten. Jij trok naar Portugal…

,,Ik heb eigenlijk altijd wel het verlangen gehad om niet in Haarlem te blijven. Eind jaren zeventig wilde ik eigenlijk al naar Drenthe toe, of Friesland. Haarlem is natuurlijk sowieso altijd al een rampgebied geweest als het gaat om woonruimte. Je moest je altijd al helemaal scheel betalen dus was je veroordeeld om met andere mensen te wonen. Dan kom je uit op woongroepen, maar daar moest je dan wel in passen. Ik ben dus niet zo’n groepsmens. ‘I refuse to join any club who wants me as a member‘, zei acteur Groucho Marx al. Ik ben tijdens mijn werkzame leven altijd een beetje een nomade geweest, trok van plek naar plek. Die huizen kon ik vervolgens met overwaarde verkopen, dus zo heb ik in de loop der jaren wat kapitaal kunnen opbouwen.”

(eigen foto)

Portugal herinner ik me als een heerlijk land met een aangenaam klimaat en vriendelijke mensen…

,,In Portugal wonen mensen die vrijheid willen. Wat in de jaren zestig is ontwikkeld in Nederland is daar nu ook aan de gang. Spirituele dingen, yoga, vrijheid, gezond leven. Moestuinen en proberen een self-supporting bestaan op te bouwen. Waar ik woon beschouw ik dat als een inspirerende omgeving. Natuurlijk word ik er soms ook een beetje gek van. Dan ervaar ik het als iets te zweverig. Zelf ben ik in grote mate onafhankelijk. Daar te leven is voor mij beter dan hier in Nederland. Hier is het moeilijk om een onafhankelijke levenswijze in uitvoering te brengen. Ik woon in de Alentejo, in het gebied zo’n honderd kilometer onder Lissabon. In een natuurreservaat in het Park natural Costa Vincentina. Daar hebben ze natuurlijk ook hun lokale problemen zoals de boeren die te veel water verbruiken bij hun landbouw. En je krijgt er te maken met typische Zuideuropese verschijnselen, zoals dat de lunch heilig is daar. Een voorbeeld: ik heb een tijd geleden gedoe gehad toen er een keuken bij mij geïnstalleerd moest worden. Dat bedrijf dat mijn adres moest vinden had al meteen een probleem omdat het wel bekend is als postadres, maar niet als fysiek adres. Dus tegen de tijd dat die werklui aankwamen was het al lunchtijd. Tel uit je winst.”

Als ik jou zo volg via de sociale media dan is te merken dat je je niks wijs laat maken. Een enfant terrible?

,,Van jongs af aan was ik eigenlijk al een opstandig mannetje. Een recalcitrant ventje inderdaad. Thuis had ik het goed, maar mijn ouders wisten eigenlijk niet zo goed wat ze met me aan moesten. Het was een vrijgevochten gezin, iedereen deed zo’n beetje waar-ie zin in had. School was een ramp voor mij. Nog steeds zie ik van een aantal verplichte vakken er het nut niet van in. Ik zat op de Meester A. Bruchschool, een leao aan de Raaks. De zogeheten lagere economische administratieve opleiding. Ik was geen domme jongen maar ik had gewoon geen zin in dat stramien terwijl ik niet kon stil zitten . Als die zinloze dingen die je tot je moest nemen. Kijk, we leven in een gedigitaliseerd tijdperk, en dan zou je nog steeds staartdelingen moeten leren. Of aardrijkskunde. Als ik naar Arnhem moet dan zoek ik de route toch gewoon op? Niet dat ik nou heel slecht was in vakken. Biologie, geschiedenis, Nederlands, aardrijkskunde, Engels, dat lag me op zich best. Maar ja, je kreeg ook typeles. Die typeleraar sprak me aan op m’n lange haar, dat ook nog eens in de war zat. Dat pikte ik niet. Moet jij nodig zeggen met je kale rotkop, zei ik. Moest ik bij de schooldirecteur komen. Kreeg ik een reprimande. Tja en dan moet je als straf het schoolplein aanvegen hè. Al die bladeren. Dus die veegde ik op een grote hoop, precies onder de auto van de directeur. Zodat het één grote klerezooi werd als-ie wegreed.”

,,Uiteindelijk ben ik dus van school getrapt. Mijn ouders zeiden: prima, als jij niet naar school wil, dan ga je maar werken. Dus ik werd leerling-kapper. Leuke baan? Nou, dat vond ik helemaal niet. Dat slappe geouwehoér, de hele dag door, verschrikkelijk. Ja, over het mooie of slechte weer inderdaad. En dan moest je natuurlijk ook nog op de zaterdagen werken. Terwijl dat weekend nou juist leuk was om iets met je vrienden te ondernemen.”

Uiteindelijk belandde je zelf in het jongerenwerk, als sociaal werker…

,,Bij De Til op het Leidseplein, in de Leidsebuurt. Daar was in die jaren van alles te doen. Taallessen, naailessen, discoavonden. Op zaterdagavonden hadden we soms wel zo’n honderdtwintig jongeren binnen. Het was een hele succesvolle, dynamische tijd. Nog niet zo verruwd als nu. Mensen uit die tijd kom ik nog wel eens tegen, die kijken daar met plezier op terug. We hebben in die periode ook veel met sport gedaan. Jongeren moeten gewoon veel bewegen, is mijn idee. Dus we deden ook outdoor-activiteiten zoals overlevingstochten. Daar heb ik later nog twee jaar een bedrijf in gehad, toen woonde ik een tijdje in België.”

(eigen foto)

Ik begreep dat je ook op de afdeling Arbeidsvoorziening van de gemeente Haarlem hebt gewerkt…

,,Daar was mijn taak om mensen weer aan het werk te krijgen. Kijk, het feit dat mensen geen werk hebben brengt meestal meerdere dingen met zich mee. Sociaal isolement, geen zinvolle dagvulling hebben, soms een psychiatrische achtergrond. Ik probeerde in die tijd handvatten aan te reiken waardoor ze weer in beweging kwamen. Iets wilden gaan doen wat ze leuk zouden vinden. Het gaat er vaak niet om of zulke figuren een hoog rendement halen, maar meer dat ze in een sociaal netwerk terechtkomen. Vroeger had je De Schalm, dat was daar een uitstekende plek voor. Een van de begeleiders daar was Luc van de Loo, iemand met een groot, sociaal hart. Zo’n aanpak wérkte.”

Dan kom je met veel uiteenlopende types in aanraking…

,,Vaak moest ik allerlei dingen ‘om zo iemand heen’ regelen. Er kwam van alles langs op die afdeling. Het schuim van Haarlem. Ja, ook mensen die later zijn doodgeschoten. ’t Ging er om om die barrières op te heffen. Als bij iemand uit het woonwagenkamp net zijn tanden uit zijn bek waren geslagen, dan probeerde ik een tandarts te regelen die dat gebit weer kon repareren. Zulke types zijn vaak ook jarenlang verwaarloosd, in psychische zin. En soms maakte je weer de andere kant mee. Van die figuren die met hun Rolex om en dure schoenen uit een luxe sportwagen stapten en dan beweerden dat ze niet in staat waren om te werken. Zulke types hebben dan een schop onder hun kont nodig. We investéérden echt in mensen in die tijd.”

Op Facebook zie ik dat je je nog regelmatig kunt opwinden over Haarlemse zaken…

,,Als ik vind dat er dingen niet goed gaan in de stad dan zeg ik daar inderdaad wel eens iets over. Voorbeeld: waarom kan er in dat voormalige belastingkantoor in Schalkwijk geen jongerenhuisvesting komen? Het morele kompas is soms helemaal zoek. Waarom gebeurt er zo weinig in dat voormalige VNU-pand? Ik ben bouwer. Ik maak daar gewoon 150 appartementen voor jongeren in als het moet. Er zijn altijd wachtlijsten, er is woningnood. Maar de gemeente probeert altijd het onderste uit de kan te halen. Over de ruggen van de burgers. Ze verkopen de grond voor zó veel geld dat er alleen maar lofts gebouwd kunnen worden. De hele sociale woningbouw is natuurlijk in elkaar gesodemieterd. De Egelantier ook, dat is gewoon doodzonde van zo’n prachtig pand. Dat is gewoon absurd, de gemeente – verantwoordelijk voor het onderhoud – heeft nooit ene flikker aan onderhoud gedaan. Het kalk viel van de muren tijdens de muzieklessen die daar werden gegeven. Dat soort dingen, daar heb ik dan de tyfus over in. Maar verder heb ik het goed naar m’n zin hoor. In Portugal wandel ik heerlijk langs dat visserspad aan de kust. Dat doe ik in stukjes, met m’n hond Bollie. Ga – normaal gesproken – uit eten met Portugese vrienden. Kan alles lezen wat ik nog wil lezen en vermaak me prima.”

,,Nu ben ik voor anderhalf jaar terug in Schalkwijk, dan kan ik bij m’n vriendin zijn, en ook m’n twee dochters regelmatig zien. Eerst waren zij ontstemd dat hun vader naar Portugal verhuisde, en nu hebben ze soms de smoor in omdat ze niet terecht kunnen op hun vakantieadresje, haha.”

Uiteraard willen we tot slot weten welke muziekclip we kunnen plaatsen bij dit interview…

,,Naast Vanessa da Mata & Ben Harper kies ik dan voor The Who met ‘Who Are You‘. Een geweldige band, maar natuurlijk ook een ruige band. Vooral in de sixties. Ze sloegen de boel aan het einde van een optreden gewoon kort en klein. Dure gitaren gingen aan diggelen. Dat drumstel ook gewoon altijd. Keith Moon heeft model gestaan voor ‘Animal’ uit The Muppet Show. Van het allereerste werk ben ik niet zo gecharmeerd. Daarna kwamen hits als ‘I Can’t Explain‘ en ‘My Generation‘, fantastisch. Het dubbelalbum Quadrophenia uit 1973 is een meesterwerk, een rockopera over een mod met een zogeheten ‘dissociatieve identiteitsstoornis’.

Roger Daltrey vind ik een geweldige zanger. Pete Townsend een meesterlijke gitarist. Maar die vier hadden natuurlijk altijd bonje met elkaar. Ja, ze hebben een tijd terug weer een album uitgebracht, maar dat volg ik allemaal niet meer. Er zijn er nog maar twee over uit de oorspronkelijke bezetting. Wel heb ik destijds de laatste optredens in Nederland gezien, met vervangende muzikanten op bas en slagwerk. Die concerten waren heel goed. The Who in de oerbezetting – met John Entwistle en Keith Moon erbij – is voor mij toch een van de beste bands aller tijden.”

We stellen jouw beoordeling op prijs.

Beweeg met je muis over een ster om dit artikel te beoordelen. Waardeer je dit artikel bijv. met vier sterren, klik dan op de vierde ster van links.

Gemiddelde waardering: 2

Tot nu toe geen stemmen! Wees de eerste die dit bericht waardeert.

Het spijt ons dat dit artikel niet aan jouw wensen voldeed!

Laten we dit artikel verbeteren!

Vertel ons hoe we dit artikel kunnen verbeteren?

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vergelijkbare artikelen

error: Kopiëren niet toegestaan!

Pin It on Pinterest

Share This