Leestijd:

Reading Progress:

Over het drinken van koffie – ‘Een Lijntje van Lips’

Geplaatst op 31 januari 2021

Koffie drinken. Een heerlijke bezigheid. ‘Effe ’n bakkie’ doen staat voor gezelligheid en kun je beschouwen als ‘cultureel erfgoed’. Dat wisten Swiebertje en Saartje al in die befaamde keuken van de burgemeesterswoning, maar deze zinsnede zal slechts herinneringen oproepen bij de oude generatie. Ik begon gewoon eens te googelen op ‘koffie’ en ‘music’ of ‘coffee’ en ‘jazz’ en kreeg direct allerlei lounge-resultaten. Als ik verfijnde op ‘black coffee’ kwam daar een lied uit 1948, gecomponeerd door Sonny Burke en Paul Francis Webster.

I’m feelin’ mighty lonesome, haven’t slept a wink

I walk the floor and watch the door and in between

I drink – Black coffee love the hand-me-down brew

I’ll never know a Sunday in this weekday room

I’m talkin to the shadows

One o’clock till four and Lord, how slow the moments go when all I do is pour

Black coffee since the blues caught my eye

I’m hangin’ out on Monday my Sunday dreams to dry

Op google springt als eerste de versie van Peggy Lee (uit de jaren vijftig) naar boven, maar ‘Black Coffee‘ vertolkt door Sarah Vaughan uit 1949 is eveneens niet te versmaden, met die diepe stem. ‘I walk the floor and watch the door and in between I drink…’

Hier is dus iets behoorlijk mis. De persoon in kwestie ijsbeert na een slapeloze nacht door de kamer, houdt nauwlettend de deur in de gaten – want wie weet komt-ie terug – tevergeefs wachtend op de man die haar heeft verlaten. Slecht nicotine en zwarte koffie zijn haar deel. Ze steunt en kreunt zachtjes en steekt er nog maar ‘ns eentje op.

Een sigaret, Marianne Faithfull (in zwarte bustehouder) als ze ’s ochtends aan een kopje koffie zit, ergens in Los Angeles. Ze inhaleert en in haar nabijheid is Anton Corbijn, die haar fotografeert. Later zal hij opmerken dat het mysterie van de foto hem boeit. Wat is er gebeurd die nacht? Hebben ze samen een bed gedeeld? Ik ben geneigd te zeggen ‘wat denk je zelf?’. Corbijn en Faithfull in één bed? En houdt-ie dan het grootste gedeelte van de tijd z’n zonnebril op? Wélnee, een van de gelukkigen die van de geneugten der vrije liefde mocht genieten was Keith Richards van de Stones, die in een documentaire over Marianne opmerkte ‘great tits’ en er een duim bij opstak. Degene die de foto’s bij dit onderstaande clipje heeft uitgezocht heeft ongetwijfeld een fijne middag gehad. Faithfull nam ‘Black Coffee‘ op in 2008.

Persoonlijk ben ik laat begonnen met het drinken van koffie. In de kantine van de middelbare school dronken we steevast een bakkie nauwelijks drinkbare warme choco, al dat niet gepaard gaand met een pennywafel of gevulde koek. Ik zal een twintiger geweest zijn omringd door andere kamerbewoners toen ik het edele vocht regelmatig begon te consumeren. Maar een plaatje waar ik als jochie in de jaren zestig steevast vrolijk van werd was ‘Koffie’ van Rita Corita (geboren als Hendrika Sturm, 1917-1998), dat met grote regelmaat langskwam op de radio. ‘Als je maar nooit op de koffie komt’ is een gezegde: ‘er bedrogen uitkomen’. Dus wie op de koffie komt vist kennelijk achter het net. Geen zuivere koffie dus. Het was een lied geschreven door accordeonist John Woodhouse en daardoor klinkt het zo gezellig.

Koffie drinken in ‘het mooiste café’ van de wereld. Dat deden we in de lente van 2008. Plaats: Café New York, Boedapest. Officieel: New York Palace, een gebouw uit 1894, ontworpen door Alajos Hauszmann. Een fijne sprookjesplek om je te laten overweldigen door door glitter en glamour.

Een contrast met het schilderij ‘De Aardappeleters‘ van Vincent van Gogh uit 1885. Gemaakt in Nuenen, met als modellen de familie De Groot uit Nuenen, Brabant. Van Gogh beschouwde het als een goed geslaagd werk, geschilderd in aardkleuren, ‘zoowat de kleur van een goed stoffigen aardappel, ongeschild natuurlijk’.

Van collega-schilders als Anton Ridder van Rappard kreeg hij flink wat kritiek te verduren. Wat mij persoonlijk verbaast is de figuur op rechts, dat alvast een kop koffie inschenkt terwijl de andere figuren nog lekker met de vorken prikken in die schaal met piepers. Persoonlijk zou ik pas na de maaltijd koffie zetten, maar dat is met de kennis van nu.

Van Gogh zou vervolgens afreizen richting het zuiden, met uiteindelijk Arles als verblijfplaats, gelegen aan de Rhône-delta. Vanuit het Gele Huis trok het er dagelijks op uit, naar het gebied rond de lage bergen, de Alpilles, maar ook richting de Camargue, waar je wilde paarden kunt ontwaren. De ‘valley below’. Hij schilderde er zijn ontelbare meesterwerken, ondanks zijn gekwelde geest.

Van koffie en Van Gogh naar een andere gekwelde geest, die van Bob Dylan rond 1975, die op toernee was met zijn Rolling Thunder Revue, een groep muzikale gypsies die niet vies was van drank en dope. De registratie van die optredens is fascinerend en samengesteld door Martin Scorsese, met hier en daar wat feiten en fictie vermengd.

Genoeg om tijdens de pandemie van te genieten. Voor mooie muziek hoef je geen ‘koffie te gaan drinken’ op museum- of andere pleinen in de steden. Mag gewoon thuis op de bank. Met een bakkie leut binnen handbereik.

Tot slot nog twee plaatjes van kunstwerken van de kunstenaar Arman, bekend van zijn stapelingen van allerlei voorwerpen. Hier stapelt hij koffiemolens (‘Combien de marins, combien de capitaines‘, 1961) en koffiekannen. Vooral van dat laatste werk zal kunstenaar Klaas Gubbels extra vrolijk worden.

Paul Lips

© Arman
© Arman

We stellen jouw beoordeling op prijs.

Klik op een ster om dit artikel te beoordelen

Gemiddelde waardering: 0

Tot nu toe geen stemmen! Wees de eerste die dit bericht waardeert.

Het spijt ons dat dit artikel niet aan jouw wensen voldeed!

Laten we dit artikel verbeteren!

Vertel ons hoe we dit artikel kunnen verbeteren?

2 Reacties

  1. Ton van Meesche

    Pauk, bedankt een erg leuk en cultureel vertelsel met goede jazzmuziek ;Rita Corita , wat minder voor mij, maar dat krijg je als je zo jong/oud ben als ik!

    Antwoord
    • Fred Thoolen

      Wat een heerlijk stukje, Paul, mét muziek, terwijl ik een lekkere espresso drink.
      Een heel leven komt langs…..

      Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vergelijkbare artikelen

Pin It on Pinterest

Share This