WAT INSPIREERT… ARJAN BOSCH

Arjan Bosch (62) is beeldend kunstenaar. Maar ook voordrachtskunstenaar, die met grote regelmaat vernissages met een poëtische speech verluchtigt. Bosch is curator en pr-man bij Kunst Zij Ons Doel en in het dagelijks leven actief als websitebouwer.

Hoe is de stemming?
,,Geweldig! Goed. Ik werk momenteel aan een dichtbundel, waar ook tekeningen bij zullen verschijnen. Er komen zo’n dertig gedichten in te staan. Ik ben al langer bezig met het schrijven van poëzie. Hier thuis vragen ze van tijd tot tijd: ‘wanneer komt-ie bundel nou?’. Ik publiceer zo af en toe een gedicht in Pandora, het kunsttijdschrift van Ruud Vermeer en Lizan van Dijk. Mijn gedichten gaan veelal over kunst, absurdisme, liefde, empathie. In de kunst ben je zelf natuurlijk altijd je eerste toeschouwer. Ik geniet er van om kunst te maken en gedichten te schrijven. Het feit dat wij als mensen elke dag opnieuw de kans krijgen om kansen te pakken, beschouw ik als waardevol. Ook al lig je ’s avonds in je bed en denk je aan je mislukkingen, dan kun je jezelf altijd voorhouden: morgen een nieuwe dag, waarin ik het opnieuw mag proberen. Fantastisch. Je lijf kan daarbij wel een remmende rol spelen. Het is je belangrijkste voertuig om dingen te kunnen doen.’’

Kansen pakken, dat doe jij volop. Onder andere bij de kunstenaarsvereniging Kunst Zij Ons Doel….

,,Waar ik veel mogelijkheden krijg. Ik wil daar graag dingen doen die ik leuk vind. Daarbij stel ik mezelf vragen als: ‘Wat drijft mensen? Een dagelijkse zoektocht. We hebben met grote regelmaat tentoonstellingen. In de Kloostergangen van het stadhuis en in de bovenzaal van De Waag aan het Spaarne. Daar exposeert momenteel Arnold Janssen met zijn surrealistische schilderijen. Niet enkel Haarlemmers, maar ook toeristen vinden zulk werk interessant. Jonge Amerikanen gaan totáál uit hun dak als ze die kunst van Arnold Janssen staan te bekijken. Met KZOD hebben we vaak ook nog allerlei activiteiten elders, zoals veilingen of portretschildersessies voor het goede doel. Elke laatste dinsdag van de maand is er De SALON, waar kunstenaars elkaar ontmoeten, in café In den Uiver aan de Riviervischmarkt.’’

Waar groeide je op?
,,Ik ben geboren in Haarlem, maar opgegroeid in Heemstede. Het gebied aan De Glip, de Meester J. Heemskerkstraat. Ik was een buitenbeentje. Rond m’n veertiende jaar begon ik steeds meer te tekenen. Ik zat toen op de Henricus Mavo aan de Heemsteedse Herenweg. Mijn verbeeldingskracht vond ik belangrijker dan het streven naar een reguliere baan. Eigenlijk wilde ik het liefst naar de kunstacademie, maar dat zagen mijn ouders niet zo zitten. Op mijn zestiende heb ik eerst nog een kantoorbaan gehad bij de PTT, daarna ben ik ingestroomd aan het Triniteitslyceum aan de Zijlweg. Ondertussen kreeg ik privé-schilderlessen van Jan Grunstra, een kunstenaar die nog leerling van Henri F. Boot is geweest. Een klassiek olieverfschilder van de generatie waar ook Poppe Damave toe behoorde. Fantastisch werk. Uiteindelijk ben ik gaan werken in de zorg voor verstandelijk beperkten.

Op de ezel hier staat een schilderij met een boom, dat je onlangs hebt voltooid. Wat inspireerde je tot dit landschap?
,,De schoonvader van een vriend van mij ging regelmatig naar deze plek in Sauerland. Hij is inmiddels overleden. Zijn as is uitgestrooid onder de boom. Als je dat weet en vervolgens naar dat schilderij kijkt, met die wolk en die plek vol glans aan de voet van die boom, dan ga je naar mijn idee anders naar zo’n schilderij kijken.’’

Naast schilderen houd je je ook bezig met sociaal maatschappelijke onderwerpen, in kunstzinnige vorm…
,,Ik geef biljetten uit ‘van onbepaalde waarde’. Geldbiljetten zónder getallen er op. Het is min of meer geïnspireerd op de DaDa beweging, een groep kunstenaars die aan het eind van de Eerste Wereldoorlog de maatschappij ‘failliet’ verklaarden. Vanuit een kroeg, Cabaret Voltaire in Zürich, werden performances gehouden en nieuwe kunst gepresenteerd. De leden maakten de normen en waarden van de maatschappij door middel van kunst volstrekt belachelijk. Een enorm belangrijke beweging die vandaag de dag nog steeds inspireert.
Het systeem van geld wordt in deze samenleving net zoals vroeger door landheren en vazallen in stand gehouden. Maar eigenlijk worden we met z’n allen in de maling genomen. Geld is geldingsdrang. Geld is besmet. Niet zuiver. Banken, politici, allemaal sjoemelen ze met centen. Het systeem werkt niet. De maatschappij, samenleving moet naar mijn idee anders worden georganiseerd.
Daarom heb ik een biljet van onbepaalde waarde bedacht en gecreëerd waarmee je kunt uitdrukken wat iemand voor je betekent of heeft betekend. Daarmee probeer ik mensen bewust te maken van dingen die niet in geld uit te drukken zijn zoals liefde. De essentie van het leven is liefde en verbinding. Zo hoop ik dat er een andere dynamiek ontstaat. Van Onbepaalde Waarde is een community art project bedoeld om de samenleving te inspireren op het gebied van waardebepaling. Op de website www.vanonbepaaldewaarde.nl kun je lezen hoe we anders zouden kunnen gaan denken over het fenomeen’ ‘geld’ en de zogenaamde waarde van dingen. Sociaal maatschappelijk gezien zouden getallen geen verschil moeten maken, niet tussen mensen in mogen staan.’’

Je speelt wasbord en zingt bij het Haarlemse muziekkollektief De Filistijnen, én je zet van tijd tot tijd absurde, zelfgemaakte filmpjes op youtube (zoals dat van een kunstenaar die over zijn werk vertelt).

Van welke muziek hou jij persoonlijk?
“Van de volgende artiesten die ieder een eigen gemoedstoestand opwekken. Diverse albums van deze artiesten vormen voor mij een bijzondere bron van inspiratie:

Radiohead met zanger/gitarist Thom Yorke – geeft me zowel melancholie als verzet. Ook bij Beck vind ik melancholie, maar ook dansbare opgewektheid.
Sufjan Stevens schrijft gevoelige, indringende liedjes en brengt prachtige psychedelische en experimentele albums uit.
De band XTC, die helaas ter ziele ging, maakte heerlijke opstandige en anarchistische muziek. Zo ook de band de Comsat Angels. Jeugdsentiment voor mij. Mooi, duister en opstandig.’’

INTERVIEW: PAUL LIPS
FOTOGRAFIE: REMCO VAN DER KRUIS
www.arjanbosch.nl